EğitimGenelTeknoloji

FreeDOS veya Mevcut Windows Yüklü Bilgisayara Sıfırdan Windows Kurma Rehberi

FreeDOS veya Mevcut Windows Yüklü Bilgisayara Sıfırdan Windows Kurma Rehberi

Bu rehberde, FreeDOS işletim sistemine sahip bir bilgisayara veya mevcut Windows yüklü bir bilgisayara sıfırdan Windows kurulumu nasıl yapılır detaylıca anlatılacaktır. Windows ISO dosyasını Rufus kullanarak nasıl boot edilebilir hale getireceğinizi ve GPT/MBR seçiminde dikkat etmeniz gerekenleri öğreneceksiniz.

Makalemize öncelikle FreeDos nedir ? Bunu açıklayarak başlayalım..

FreeDOS, Microsoft’un MS-DOS işletim sistemine alternatif olarak geliştirilen, açık kaynaklı ve ücretsiz bir DOS tabanlı işletim sistemidir. İlk olarak 1994 yılında Jim Hall tarafından başlatılmıştır ve halen geliştirilmekte ve kullanılmaktadır.

FreeDOS’un Temel Özellikleri

Açık Kaynak ve Ücretsizdir
Eski DOS Programları ile Uyumludur
Hafif ve Hızlıdır
Komut Satırı (CLI) ile Çalışır
Windows Öncesi Kurulumlarda Kullanılır

freedosvswindows

FreeDOS’lu Bilgisayarlar Ne Anlama Gelir?

Bazı dizüstü bilgisayarlar Windows lisans maliyetini düşürmek için FreeDOS ile gelir. Bu, bilgisayarın işletim sistemsiz (boş) olarak satıldığı anlamına gelir. Kullanıcı, isterse Windows veya Linux gibi farklı bir işletim sistemi yükleyebilir.

FreeDOS ve Windows Arasındaki Farklar

Özellik FreeDOS Windows
Arayüz Komut satırı Grafiksel (GUI)
Kullanım Eski DOS programları Modern yazılımlar
Ücret Ücretsiz Genellikle ücretli
Güncellenme Açık kaynak topluluğu tarafından Microsoft tarafından

Eğer FreeDOS yüklü bir bilgisayar aldıysanız, genellikle Windows yüklemeniz gerekir. Bunun için bir USB bellek ve Rufus gibi bir araç kullanarak Windows kurulumunu yapabilirsiniz.

1. Gerekli Araçlar ve Hazırlıklar

Gerekenler:

  • En az 8GB USB bellek
  • Windows ISO dosyası (Windows 10 veya Windows 11)
  • Rufus uygulaması (USB’yi boot edilebilir hale getirmek için)
  • Bilgisayarın BIOS/UEFI erişimi

Öncelikle, Windows ISO dosyanızı Microsoft’un resmi sitesinden indirin.

2. Rufus ile Bootable USB Hazırlama

Adım 1: Rufus’u İndirin ve Çalıştırın

  1. Rufus Resmi Sitesi üzerinden en son sürümü indirin.
  2. Rufus’u çalıştırın (kurulum gerektirmez).

Adım 2: USB Belleği Seçin

  1. Cihaz (Device) kısmından USB belleğinizi seçin.
  2. “Seç” butonuna basarak indirdiğiniz Windows ISO dosyasını gösterin.

Adım 3: Disk Bölüm Düzeni Seçimi (GPT mi MBR mi?)

Windows’u hangi disk bölüm düzeniyle kurmanız gerektiğini belirlemek için aşağıdaki noktaları inceleyin:

Bilgisayar Tipi Seçmeniz Gereken Bölüm Düzeni Boot Modu
UEFI destekli modern bilgisayarlar GPT UEFI
Eski BIOS (Legacy) sistemler MBR Legacy BIOS

Nasıl Kontrol Edilir?

  • Bilgisayarınızın BIOS/UEFI ekranına girerek Boot Mode ayarlarını kontrol edin.
  • Eğer “UEFI Boot” seçeneği varsa, GPT kullanmanız önerilir.
  • Eğer sadece “Legacy Boot” veya “CSM” seçenekleri varsa, MBR kullanmanız gerekir.

Adım 4: USB Belleği Formatlayıp Bootable Hale Getirin

  • Bölüm düzenini (GPT veya MBR) uygun şekilde seçin.
  • Dosya sistemi” olarak NTFS veya FAT32 seçebilirsiniz (Windows 11 için NTFS önerilir).
  • Hızlı biçimlendir” kutusunu işaretleyin.
  • Başlat” butonuna basın ve işlemin tamamlanmasını bekleyin.

USB belleğiniz artık Windows kurulumuna hazır!

3. Windows Kurulumu

Adım 1: BIOS/UEFI Üzerinden USB Belleği Önyükleme

  1. Bilgisayarı yeniden başlatın ve BIOS/UEFI’ye giriş yapın.
    • Genellikle: F2, F12, DEL veya ESC tuşlarıyla erişilir.
  2. Boot menüsüne giderek USB belleğinizi ilk sıraya taşıyın.
  3. Değişiklikleri kaydedip çıkın (F10 & Save).

Adım 2: Windows Kurulumunu Başlatın

  1. Bilgisayarınız USB bellekten başlatılacak ve “Windows Kurulum Ekranı” açılacaktır.
  2. Dil, saat ve klavye seçeneklerini seçerek “İleri” butonuna tıklayın.
  3. Şimdi Yükle” seçeneğini seçin.

Adım 3: Disk Bölümleme (GPT veya MBR Uygulaması)

Windows yüklenirken “Özel Kurulum (Gelişmiş)” seçeneğini seçerek disk bölümlerini kontrol edin.

Disk Durumu Ne Yapılmalı?
Disk GPT olarak formatlıysa Direkt yükleyebilirsiniz.
Disk MBR ise ve UEFI kullanıyorsanız Diskinizi GPT’ye dönüştürmelisiniz.
Eski BIOS kullanıyorsanız ve MBR formatındaysa Doğrudan devam edebilirsiniz.

MBR’yi GPT’ye Çevirme (Gerekiyorsa)

Eğer “Bu diske Windows yüklenemez. Seçili disk MBR bölüm düzenine sahip.” hatasını alırsanız:

  1. Shift + F10 tuşlarına basarak Komut İstemi’ni açın.

Aşağıdaki komutları sırayla yazın:

diskpart
list disk
select disk X  (X yerine sistemin kurulu olduğu diskin numarasını yazın)
clean
convert gpt
exit
  1. Tekrar “Yükle” butonuna basarak kuruluma devam edebilirsiniz.

Adım 4: Windows Kurulumunu Tamamlayın

  1. Disk bölümleme işlemi bittikten sonra “İleri” butonuna basın.
  2. Windows’un yüklenmesini bekleyin (Bu işlem 5-30 dakika sürebilir).
  3. Bilgisayar yeniden başladığında, temel ayarları (Kullanıcı adı, saat dilimi, internet bağlantısı vb.) yaparak kurulumu tamamlayın.

4. Windows Kurulumu Sonrası Yapılması Gerekenler

  1. Sürücüleri Güncelleyin:
    • Windows Update’i çalıştırarak gerekli sürücüleri yükleyin.
    • Üreticinin web sitesinden eksik sürücüleri yükleyin (Özellikle ekran kartı, Wi-Fi, ses sürücüleri).
  2. Önerilen Ayarlar ve Programlar:
    • Güvenlik için Windows Defender’ı aktif edin.
    • Google Chrome veya Mozilla Firefox gibi bir internet tarayıcısı yükleyin.
    • Ofis programları, medya oynatıcı ve gerekli yazılımları yükleyin.
  3. Lisans Aktivasyonu:
    • Eğer Windows’unuz lisanslı değilse, bir ürün anahtarı girerek veya dijital lisans ile etkinleştirin.

Sonuca geçmeden önce ;

  • UEFI destekli yeni nesil laptoplar içinGPT seçmelisin.

    • Eğer laptopun UEFI modunda çalışıyorsa, GPT seçerek USB’yi hazırlamalısın.
    • Windows 10 ve 11, UEFI modunda GPT ile daha iyi çalışır.
    • UEFI modunda çalıştırmak için: BIOS’ta “Legacy Boot” kapalı olmalı ve “Secure Boot” açık olabilir.
  • Eski BIOS veya Legacy Boot kullanıyorsanMBR seçmelisin.

    • Eğer BIOS eski tipse veya UEFI modunu kullanmak istemiyorsan, MBR seçebilirsin.
    • Legacy Boot modunda yalnızca MBR desteklenir.

👉 Laptopun UEFI modunda mı çalışıyor?
BIOS’a girerek “Boot Mode” kısmına bak. Eğer UEFI seçeneği varsa ve açık durumdaysa, GPT seçerek USB’yi hazırla. Eğer sadece Legacy/CSM seçeneği varsa, MBR seçmelisin.

Sonuç

Bu rehber sayesinde FreeDOS veya eski Windows yüklü bir bilgisayara Windows 10 veya Windows 11’i sıfırdan kurmayı öğrendiniz. Özellikle GPT vs. MBR seçimi, BIOS/UEFI ayarları ve disk bölümleme gibi kritik konulara dikkat etmek, kurulumu sorunsuz tamamlamanızı sağlar.

Kurulum sırasında karşılaştığınız herhangi bir sorun olursa, BIOS/UEFI ayarlarınızı tekrar kontrol etmeyi ve disk formatını doğru seçtiğinizden emin olmayı unutmayın.

 

Bir yanıt yazın